အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ မေလးရွား
ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေတာင္းသူမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးေရး
မေလးရွားနိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၊ ေတာင္အာရွ ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ
ႏွင့္ အာဖရိကႏို္င္ငံမ်ားမွ ေရာက္ရိွလာၾကသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ခုိလံုခြင့္ေတာင္းခံ
လာသူမ်ား စုစုေပါင္း (၅၀၀၀၀)ခန္႕ကို လက္ခံထားရိွပါသည္။
အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံ ေအးဆက္ျပည္နယ္ ၊ ျမန္မာျပည္ရခိုင္ေဒသေျမာက္ပိုင္းရိုဟင္ဂ်ာ၊
ျမန္မာမြတ္စလင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ကခ်င္၊ ကယား၊ လူမ်ိဳးမ်ားအပါအ၀င္ အျခားႏိုင္ငံ
အမ်ားအျပားမွ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား စသည့္ စုစုေပါင္း လူဦးေရ(၄၆၀၀၀)ခန္႕
ကို မေလးရွားနိုင္ငံ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္း
ႀကီးရံုး(U.N.H.C.R) တြင္ မွတ္ပံုတင္ထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
မေလးရွားနိုင္ငံရိွ ဒုကၡသည္မ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ားက တရားမ၀င္လာေရာက္ေန
ထိုင္သူမ်ား အျဖစ္သာ သတ္မွတ္၍ ဖမ္းဆီးျခင္း ၊ အခ်ဳပ္ခ်ျခင္း ၊ အဓမၼျပန္ပို႕ျခင္း
မ်ား ေဆာင္ရြက္ပါသည္။ တရားမ၀င္ေရြ႕ေျပာင္း အလုပ္လုပ္သူမ်ားကို ရွင္းလင္း
ႏွိမ္နင္းစဥ္ ကာလအတြင္းက မေလးရွား အာဏာပိုင္မ်ားသည္ မၾကာခဏဆိုသလို
တရားမ၀င္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ အတူ ဒုကၡသည္မ်ား ၊ ခိုလံုခြင့္ေတာင္းခံသူမ်ားကို
ပါဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းထားခဲ့ပါသည္။ မေလးရွားရိွ ဒုကၡသည္မ်ား ၊ ခိုလံုခြင္႕ေတာင္းခံ
သူမ်ားကို ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခဲ့ရာတြင္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား ၊ ကေလးသူငယ္
ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေတာင္းသူမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးေရး
မေလးရွားနိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၊ ေတာင္အာရွ ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ
ႏွင့္ အာဖရိကႏို္င္ငံမ်ားမွ ေရာက္ရိွလာၾကသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ခုိလံုခြင့္ေတာင္းခံ
လာသူမ်ား စုစုေပါင္း (၅၀၀၀၀)ခန္႕ကို လက္ခံထားရိွပါသည္။
အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံ ေအးဆက္ျပည္နယ္ ၊ ျမန္မာျပည္ရခိုင္ေဒသေျမာက္ပိုင္းရိုဟင္ဂ်ာ၊
ျမန္မာမြတ္စလင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ကခ်င္၊ ကယား၊ လူမ်ိဳးမ်ားအပါအ၀င္ အျခားႏိုင္ငံ
အမ်ားအျပားမွ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား စသည့္ စုစုေပါင္း လူဦးေရ(၄၆၀၀၀)ခန္႕
ကို မေလးရွားနိုင္ငံ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္း
ႀကီးရံုး(U.N.H.C.R) တြင္ မွတ္ပံုတင္ထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
မေလးရွားနိုင္ငံရိွ ဒုကၡသည္မ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ားက တရားမ၀င္လာေရာက္ေန
ထိုင္သူမ်ား အျဖစ္သာ သတ္မွတ္၍ ဖမ္းဆီးျခင္း ၊ အခ်ဳပ္ခ်ျခင္း ၊ အဓမၼျပန္ပို႕ျခင္း
မ်ား ေဆာင္ရြက္ပါသည္။ တရားမ၀င္ေရြ႕ေျပာင္း အလုပ္လုပ္သူမ်ားကို ရွင္းလင္း
ႏွိမ္နင္းစဥ္ ကာလအတြင္းက မေလးရွား အာဏာပိုင္မ်ားသည္ မၾကာခဏဆိုသလို
တရားမ၀င္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ အတူ ဒုကၡသည္မ်ား ၊ ခိုလံုခြင့္ေတာင္းခံသူမ်ားကို
ပါဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းထားခဲ့ပါသည္။ မေလးရွားရိွ ဒုကၡသည္မ်ား ၊ ခိုလံုခြင္႕ေတာင္းခံ
သူမ်ားကို ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခဲ့ရာတြင္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား ၊ ကေလးသူငယ္
မ်ား ပင္ပါ၀င္ခဲ့သည္ဟု သတင္းပို႕ အစီအရင္ခံမ်ားအရ သိရိွခဲ့ရပါသည္။
(ေအာ္ပရာစီ) အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ဖမ္းဆီး ထိမ္းသိမ္းေရးအတြက္ စီစဥ္ရာတြင္
မေလးရွားအစိုးရသည္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးတာ၀န္ရိွသူမ်ားနွင့္ ရဲမ်ားကိုအကူအညီ
ေပးႏိုင္ရန္ ယူနီေဖာင္း ၀တ္ ျပည္သူ႕ေစတနာ၀န္ထမ္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး
အဖြဲ႕ ဟုေခၚသည့္ ေစတနာ႕၀န္ထမ္းမ်ားကို အခ်ိန္
ပိုင္းျဖင့္ တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒအရ ခ်ိဳးေဖာက္သူသည္ ႀကိမ္ဒါဏ္
ေျခာက္ခ်က္အထိႏွင့္တကြ ေငြဒါဏ္ရင္းဂစ္ (၁၀၀၀၀) ေသာ္လည္းေကာင္း၊
ေထာင္ဒဏ္ ငါးႏွစ္အထိေသာ္လည္းေကာင္း ၊ ျပစ္ဒါဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးေသာ္လည္း
ေကာင္းရင္ဆိုင္ရပါသည္။ ႀကိမ္ဒါဏ္ခတ္ျခင္းလုပ္ရပ္မွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အ
ခြင့္ေရး စံထားခ်က္ကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းႏွင့္ ရက္စက္ေသာ ၊ လူမဆန္ေသာ (သို႕)
ေအာက္တန္းက်ေသာ ျပစ္ဒဏ္ေပးခ်င္းလုပ္ရပ္မ်ိဳးျဖစ္ေသာလည္း လူ၀င္မႈဥပေဒ
အတြင္း အက်ံဳး၀င္ေသာ အနည္းဆံုးပစ္မႈ(၄၀)တို႕ အတြက္ အပိုေဆာင္းပစ္ဒါဏ္
အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္။ တရားမ၀င္အလုပ္သမားတုိ႕ကိုဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းထား
ၿပီး ပံုမွန္ျပန္လည္ပို႕ေဆာင္နိုင္ေရးအတြက္ ရဲႏွင့္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး အာဏာပိုင္
မ်ားကို လူ၀င္ခြင့္ဥပေဒအရ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာမ်ား က်ယ္က်ယျ္ပန္႕ျပန္႕ ေပးအပ္
ထားပါသည္။
နိုင္ငံတကာ ခိုလံုခြင့္ မွ ရရိွသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ မေလးရွား
ႏိုင္ငံ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၏ ထိမ္းသိမ္းစခန္းမ်ားတြင္ လက္ရိွအခ်ိန္တြင္ ဒုကၡသည္
နွင့္ ခိုလံုခြင့္ေတာင္းသူမ်ားကို ရာႏွင့္ခ်ီ၍ ထိမ္းသိမ္းထားပါသည္။ အထူသျဖင့္
လူဦးေရ အဆမတန္ အစုလိုက္ အျပံဳလုိက္ ဖမ္းဆီးရမိသည့္ အခ်ိန္ အခါမ်ိဳးတြင္
ရက္စက္ေသာ၊ လူမဆန္ေသာ ၊ နိမ့္က်ေသာ အျပဳအမူမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံခံရ၍
အလြန္ဆိုးရြားေသာ အေျခအေနမ်ားရိွေၾကာင္း ၾကားသိရပါသည္။
ထို႕နည္းတူ ဒုကၡသည္မ်ားကို အဓမၼျပန္လည္ပို႕ေဆာင္ျခင္းမ်ား ၊ အလြန္ဆိုး၀ါး
ေသာ ျပဳမူ ဆက္ဆံျခင္းမ်ား ၊ ႏိွပ္စက္ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ားလည္း ရိွပါသည္။ ဒုကၡသည္
မ်ားကို ျပန္လည္ေမာင္းထုတ္ျခင္း အျပဳအမူမွာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး
စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားကို အသိအမွတ္မျပဳျခင္း ၊ ထပ္မံခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းမ်ား အျဖစ္
ယူဆႏိုင္ပါသည္။
လူအခြင့္အေရးမ်ား ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး အၾကမ္းဖက္ခံေနရေသာ ၊ႏိွပ္စက္ညႇင္းပန္းမႈ
အႏၵရာယ္မ်ားရိွေနေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံသို႕ မည္သည့္လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို
မည္သည့္ နည္းလမ္းမ်ိဳးျဖင့္မွ် ျပန္လည္ပို႕ေဆာင္ျခင္းမျပဳရန္ “ ထပ္မံမခ်ိဳးေဖာက္
ေရး ” စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းအရ တားျမစ္ထားပါသည္။
အျခားအမ်ားအျပားေသာ နိုင္ငံတကာ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္မ်ားနွင့္ ၁၉၅၁-ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥဆိုင္ရာ ကြန္ဗန္းရွင္းေၾကျငာခ်က္ အမွတ္ (၃၃) မွ ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပခ်က္အရ
ထပ္မံ မခ်ိဳးေဖာက္ေရး စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းကို နိုင္ငံတကာ ဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒ
၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္အျဖစ္ အက်ယ္တ၀န္႕ သတ္မွတ္ ေၾကျငာခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ
အားလံုးနွင့္လည္း အက်ံဳး၀င္သက္ဆိုင္ေစသည္။
ဒုကၡသည္
ဒုကၡသည္ ဟူေသာေ၀ါဟာရမွာ နိုင္ငံတကာ ဥပေဒတြင္ သီးသန္႕
တစ္ခန္း တစ္က႑အေနႏွင့္ ပါ၀င္ေနေပသည္။ ဒုကၡသည္ဆုိသည္မွာ-လူ႕အဖြဲ႕အစည္း (သို႕) ႏိုင္ငံေရးအယူအဆတစ္ရပ္အတြင္း အေၾကာင္းျပခ်က္
အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အေၾကာက္တရားျဖင့္ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္း ခံေနရေသာေၾကာင့္
မူလတိုင္းျပည္မွ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသူ မည္သူကိုမဆို ရည္ညြန္းသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ထုိတိုင္းျပည္သို႕ ျပန္ရန္ ဆႏၵမရိွျခင္း (သို႕) ျပန္ရန္မျဖစ္နိုင္ေတာ့ျခင္း
ျဖစ္၏။
၁၉၅၁- ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကြန္ဗန္းရွင္း ႏွင့္ ၄င္း၏ ၁၉၆၇ သေဘာတူညီခ်က္
စာခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ လူအခြင့္အေရးႏွင့္ ေဒသအတြင္း ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ ေၾကညာခ်က္
ထဲသို႕ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားခ်က္မ်ားအရ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရက ထုိလူမ်ားကို
လက္ခံရသည္။ဇာတိႏိုင္ငံ၏ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈကို မရရိွႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္
ယင္းတုိ႕သည္ နိုင္ငံတကာ အထူးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈကို လုိအပ္လွ်က္ရိွသည္
ဟူေသာ အခ်က္ေၾကာင့္ပင္ ဒုကၡသည္မ်ားကို အေျခခံဥပေဒေၾကာင္းအရ
ဒုကၡသည္မ်ားကို အေျခခံ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အသိအမွတ္ျပဳထားသည္။ ထို႕ေၾကာင့္
၄င္းတို႕ကို ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္လုပ္ကိုင္သူမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာသတ္မွတ္ျခင္း မျပဳရန္
လုိအပ္သည္။ သူတို႕သည္ တစ္ခါတရံ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္လုပ္သူမ်ားႏွင့္ ခရီးလမ္းတစ္
ခုထဲကို အသံုးျပဳ၍ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ လူကုန္ကူးျခင္း လမ္းေၾကာင္းမွသည္ လည္းေကာင္း လာရေလ့ရိွၿပီး တခါတရံ လမ္းခရီးတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း ေရာက္ရိွ
လာေသာ ႏိုင္ငံတြင္လည္းေကာင္း လူအခြင့္အေရး အႀကမ္းဖက္ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္
ေတြ႕ႀကံဳရေလ့ရိွသည္။
ခိုလံႈခြင့္ေတာင္းခံသူဆိုတာ ဘာလဲ??
ခိုလံႈခြင့္ေတာင္းခံသူဆိုသည္မွာ ... ဒုကၡသည္တစ္ဦးအျဖစ္ တရား၀င္မသတ္မွတ္ရ
ေသးေသာ္လည္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရန္ ေတာင္းဆုိထားသူကိုဆိုလုိုသည္။
အစိုးရက ဒုကၡသည္အျဖစ္ လက္ခံ/မခံ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေပးရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနဆဲျဖစ္
သည္ဟု ထုိသူကို သာမာန္အားျဖင့္ သတ္မွတ္သည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဒုကၡသည္
ဥပေဒျဖင့္ ထုိသူကိုအကာအကြယ္ေပးျခင္းသည္ ထိုသူ၌တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳထား
ထားျခင္း( ဥပမာ- အစိုးရ စာရြက္စာတမ္း/ သက္ေသခံလက္မွတ္) မ်ားရိွျခင္း ၊ မရိွျခင္းႏွင့္ မသကဆိုင္ပါ။ ဒုကၡသည္မ်ား ရသင့္ရထိုက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား ရရိွေစရန္ ေအာက္ပါ
အခ်က္မ်ားကို မွ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံသူမ်ားအားသိေစအပ္သည္။
(က) ခိုလံႈခြင့္ေတာင္းခံရန္ တိုင္းျပည္အတြင္း၀င္ေရာက္လာသူမ်ားကို တားဆီးပိုင္ခြင့္မရိွပါ။
(ခ) ဒုကၡသည္အျဖစ္လက္ခံ/မခံ ဆံုးျဖတ္ရန္အတြက္ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္ေသာ အစီအစဥ္
မ်ားခ်မွတ္ေပးရမည္
(ဂ) ခိုလံႈခြင့္ေတာင္းခံထားသူမ်ားကို ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္သည္ဟု သတ္မွတ္ထားေသာ အမႈမ်ိဳး
မက်ဴးလြန္မခ်င္း ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္၍မရပါ။
(ဃ) မိသားစု၊ မိတ္ေဆြ၊ ေရွ႕ေန၊ စကားျပန္ ၄င္းတို႕ကို အကူအညီေပးႏို္င္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း
စသူတို႕နွင့္ ဆက္သြယ္ပိုင္ခြင့္ရိွရမည္။(ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး
(င) အေျခခံ စီးပြားေရး လူမႈေရး ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ရရိွရမည္။ ဥပမာ- အလုပ္
အကိုင္ ၊ ပညာေရး ၊ လူမႈအေထာက္အပံ။
သူတို႕ရဲ႕အခြင့္အေရးေတြက ဘာေတြလဲ ??
အမ်ားနည္းတူ ပင္ ဒုကၡသည္မ်ားတြင္လည္း လူ႕အခြင့္အေရးရိွရမည္။ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား
ပါ၀င္သည္။
(က) မတရားမႈမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးျခင္း
(ခ) သက္ေသခံ လက္မွတ္ႏွင့္တကြ ခရီးသြား စာရြက္စာတန္းမ်ား
(ဂ) အလုပ္လုပ္ခြင့္
(ဃ) အိမ္ယာ ၊ ပညာေရးႏွင့္ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိခြင့္
(င) တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ျခင္းအတြက္ ျပစ္ဒဏ္မ်ားေပးျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးျခင္း
(စ) လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင့္
ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ တိက်ခိုင္မာေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တစ္ရပ္ ခ်မွတ္ေပးနိုင္ရမည္။ ၄င္းတို႕
မွာ ၀င္ေရာက္ခိုလံႈရာ တုိင္းျပည္၌ပင္ ႏိုင္ငံသားခံယူခြင့္ေပးျခင္း ၊ (သို႕) အျခားတုိင္းျပည္တစ္
ျပည္သုိ႕ ျပည္လည္အေျခခ်ေနထုိင္ခြင့္ေပးျခင္း (သုိ႕) ၄င္း၏မူလတို္င္းျပည္သို႕ အခမဲ့ျပန္လည္
ပိုေဆာင္ေပးျခင္း။ ဤသို႕ျပန္လည္ပို႕ေဆာင္ေပးျခင္းခံရသူမ်ားကို လူအခြင့္အေရး အျပည့္အ၀
ရရိွၿပီး လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈအတြက္ အာမခံႏုိင္မွသာ ျပန္လည္ပိုေဆာင္ေပးသင့္သည္။
ထုိသို႕မဟုတ္ပါက တည္ၿငိမ္မႈမရိွခဲ့သည့္ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ျဖစ္ခဲ့ ဖူးသည့္အတြက္
ထုိလူမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ အိုးအိမ္မ်ားကို စြန္႕ပစ္ထြက္ခြာမႈမ်ား ထပ္မံ ျဖစ္ပြားေစလိမ့္မည္။
ဘာေၾကာင့္ကာကြယ္ေပးသင့္တာလဲ??
အထက္တြင္ အေလးအနက္တင္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ဒုကၡသည္ကိစၥဆိုသည္
မွာ ႏိုင္ငံတစ္ႏို္င္ငံတည္း၏ ျပႆနာမဟုတ္ဘဲ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျပႆနာ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ပိုမိုထိေရာက္ေသာ ေျဖရွင္းရန္ နည္းလမ္းမ်ိဳး လိုအပ္လွသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ မေလးရွားအေနျဖင့္ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာျပႆနာမ်ားကို မွ်ေ၀ေျဖရွင္းျခင္းႏွင့္ နိုင္ငံတကာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ
ကို ရယူျခင္းဟူေသာ သေဘာထားမ်ိဳး ရိွရမည္။
မေလးရွားအေနျဖင့္ ၁၉၅၁ - ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းတြင္ မပါ၀င္ခဲ့ေသာ္ျငားလညး္ “ ထပ္မံမခ်ိဳးေဖာက္ေရး ” ၏ အေျခခံ စည္းမ်ဥ္းအတြင္း အက်ံဳး၀င္ေနသည္မွာ “ လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး အၾကမ္းဖက္ခံေနရေသာ
တိုင္းျပည္တစ္ျပည္သို႕ မည္သည့္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို မဆို ျပန္ပို႕ျခင္းကို တားျမစ္
သည္။ ” ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။
ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကြန္ဗန္းရွင္းနွင့္ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး
ခ်ိဳးေဖာက္မႈပံုသ႑ာန္အားလံုး ကြန္ဗင္္းရွင္း - ကုလသမဂၢတို႕တြင္ သေဘာတူလက္မွတ္မ်ား ေရးထုိးထားသျဖင့္ ဒုကၡသည္အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ရန္ မေလးရွားအစိုးရ၌
လည္း တရား၀င္တာ၀န္ရိွေနသည္။ ..........-ေၾကျငာခ်က္ အမွတ္(၂၂) အရ ကေလး
သူငယ္ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံသူမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားကိုအေထာက္အပံမ်ား ၊ ကာကြယ္
ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား မေလးရွားအစိုးရက အထူးတက္ႄကြစြာ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည္
ျဖစ္သည္။
လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈမ်ားႏွင့္ ႏို္င္ငံေရးအၾကပ္အတည္းမ်ားအတြင္း အေရွ႕ေတာင္
အာရွ ေဒသတစ္ခုလံုးတြင္ တာ၀န္ရိွသကဲ့သို႕ အာစီယံ အဖြဲ႕၀င္ႏို္င္ငံလည္းျဖစ္ ၊ အာစီယံ
စာခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚရန္ အတြက္ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏို္င္ငံ လည္းျဖစ္သည့္ မေလးရွားႏိုင္ငံ
အေနႏွင့္ လူအခြင့္အေရး ၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ ပဂတိအေျခအေန
အေပၚ လ်စ္လ်ဴရႈ မ်က္စိမိတ္ထား၍ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျမန္မာႏို္င္ငံ
လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားက မေလးရွား အစိုးရကို အာစီယံႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အတူတကြ
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ေထာက္ျပလိုက္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပြားေနလွ်က္ရိွေသာ
လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအခက္အခဲမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးရံုသာမက ကၽြႏ္ုပ္တို႕တိုင္းျပည္
အတြင္းရိွ ဒုကၡသည္မ်ား ေထာက္ပံကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးေရး တို႕လညး္ျဖစ္သည္။
သင္ဘာလုပ္ႏိုင္သလဲ
အာဏာပိုင္မ်ားထံသို႕ စာတေစာင္ေရးပါ။ ဒုကၡသည္ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္တရပ္
အျမန္ဆံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေတာင္းဆိုပါ။ ႏို္င္ငံတကာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈစိတ္ဓါတ္
ျဖင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္းရိွ ဒုကၡသည္မ်ား အခက္အခဲကို ေျဖရွင္းႏို္င္ရန္အတြက္ ခိုင္မာသည့္
အေျဖတစ္ခု ရရိွေစရန္ မေလးရွားအစိုးရ၏ ႏိုင္ငံေရးသေဘာထားအျမင္ကို ရွင္းလင္းေဖာ္ျပ
ေပးရန္ အေလးအနက္ေတာင္းဆိုပါ။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခံေနရသည့္ အခ်က္ကိုလည္း
အေလးအနက္ေျပာဆိုပါ။ အစိုးရထံမွ က်မ္းမာေရး ၊ ပညာေရး ႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ အကူ
အညီမ်ား အျမန္လိုအပ္လွ်က္ရိွေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါ။
မွ်ေ၀ေျဖရွင္းျခင္း ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ သေဘာထားကို ၁၉၅၁ - ကုလသမဂၢ
ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥဆိုင္ရာ ကြန္ဗင့္ရွင္း နိဒါန္းအပိုင္းတြင္ ေတြ႕ႏုိင္သည္။ ယင္းသေဘာထားက
“ အကယ္၍ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတည္းတြင္ ခိုလံႈသူအမ်ားအျပား ၀င္ေရာက္လာသျဖင့္ မႏို္င္မနင္း
ျဖစ္ေနပါက ၄င္း၏ ဒုကၡသည္ႏွင့္ ခိုလံႈသူအခက္အခဲမ်ားကို ေက်နပ္ေျပလည္ အဆံုးသတ္
သြားသည္အထိ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အတိုင္းအတာႏွင့္ေရာ ႏိုင္ငံအတိုင္းအတာအလိုက္ပါ
အသီးသီးေသာတာ၀န္မ်ားကို ခြဲေ၀ယူၾက၍ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား
အေထြေထြ ပါတီစံု အစီအစဥ္မ်ားကို ေရးဆြဲ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္။ ” ဟု ေဖာ္ျပသည္။
ထုိ႕ေၾကာင့္မေလးရွား အစိုးရသည္ ကမာၻ႕ကူရာမဲ့ ကယ္ရာမဲ့ လူသားမ်ားအတြက္ လုိအပ္ခ်က္
မ်ားကို ျဖည့္စည္းေပးနို္င္ရန္ ႏွင့္ အျခားဘက္ေပါင္းစံု အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ကူညီ
ေထာက္ပံရမည္ ဆိုသည္မွာ ထင္ရွား၏။ဤသို႕ဘက္ေပါင္းစံုမွ ခ်ဥ္းကပ္ေျဖရွင္းျခင္းဟူသည္
ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ အေထာက္အပံမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာမွ မွ်ေ၀ေပးရမည္ဟူေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းနွင့္ ကိုက္ညီေပသည္။
ေသးေသာ္လည္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရန္ ေတာင္းဆုိထားသူကိုဆိုလုိုသည္။
အစိုးရက ဒုကၡသည္အျဖစ္ လက္ခံ/မခံ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေပးရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနဆဲျဖစ္
သည္ဟု ထုိသူကို သာမာန္အားျဖင့္ သတ္မွတ္သည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဒုကၡသည္
ဥပေဒျဖင့္ ထုိသူကိုအကာအကြယ္ေပးျခင္းသည္ ထိုသူ၌တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳထား
ထားျခင္း( ဥပမာ- အစိုးရ စာရြက္စာတမ္း/ သက္ေသခံလက္မွတ္) မ်ားရိွျခင္း ၊ မရိွျခင္းႏွင့္ မသကဆိုင္ပါ။ ဒုကၡသည္မ်ား ရသင့္ရထိုက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား ရရိွေစရန္ ေအာက္ပါ
အခ်က္မ်ားကို မွ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံသူမ်ားအားသိေစအပ္သည္။
(က) ခိုလံႈခြင့္ေတာင္းခံရန္ တိုင္းျပည္အတြင္း၀င္ေရာက္လာသူမ်ားကို တားဆီးပိုင္ခြင့္မရိွပါ။
(ခ) ဒုကၡသည္အျဖစ္လက္ခံ/မခံ ဆံုးျဖတ္ရန္အတြက္ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္ေသာ အစီအစဥ္
မ်ားခ်မွတ္ေပးရမည္
(ဂ) ခိုလံႈခြင့္ေတာင္းခံထားသူမ်ားကို ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္သည္ဟု သတ္မွတ္ထားေသာ အမႈမ်ိဳး
မက်ဴးလြန္မခ်င္း ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္၍မရပါ။
(ဃ) မိသားစု၊ မိတ္ေဆြ၊ ေရွ႕ေန၊ စကားျပန္ ၄င္းတို႕ကို အကူအညီေပးႏို္င္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း
စသူတို႕နွင့္ ဆက္သြယ္ပိုင္ခြင့္ရိွရမည္။(ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး
(င) အေျခခံ စီးပြားေရး လူမႈေရး ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ရရိွရမည္။ ဥပမာ- အလုပ္
အကိုင္ ၊ ပညာေရး ၊ လူမႈအေထာက္အပံ။
သူတို႕ရဲ႕အခြင့္အေရးေတြက ဘာေတြလဲ ??
အမ်ားနည္းတူ ပင္ ဒုကၡသည္မ်ားတြင္လည္း လူ႕အခြင့္အေရးရိွရမည္။ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား
ပါ၀င္သည္။
(က) မတရားမႈမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးျခင္း
(ခ) သက္ေသခံ လက္မွတ္ႏွင့္တကြ ခရီးသြား စာရြက္စာတန္းမ်ား
(ဂ) အလုပ္လုပ္ခြင့္
(ဃ) အိမ္ယာ ၊ ပညာေရးႏွင့္ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိခြင့္
(င) တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ျခင္းအတြက္ ျပစ္ဒဏ္မ်ားေပးျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးျခင္း
(စ) လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင့္
ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ တိက်ခိုင္မာေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တစ္ရပ္ ခ်မွတ္ေပးနိုင္ရမည္။ ၄င္းတို႕
မွာ ၀င္ေရာက္ခိုလံႈရာ တုိင္းျပည္၌ပင္ ႏိုင္ငံသားခံယူခြင့္ေပးျခင္း ၊ (သို႕) အျခားတုိင္းျပည္တစ္
ျပည္သုိ႕ ျပည္လည္အေျခခ်ေနထုိင္ခြင့္ေပးျခင္း (သုိ႕) ၄င္း၏မူလတို္င္းျပည္သို႕ အခမဲ့ျပန္လည္
ပိုေဆာင္ေပးျခင္း။ ဤသို႕ျပန္လည္ပို႕ေဆာင္ေပးျခင္းခံရသူမ်ားကို လူအခြင့္အေရး အျပည့္အ၀
ရရိွၿပီး လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈအတြက္ အာမခံႏုိင္မွသာ ျပန္လည္ပိုေဆာင္ေပးသင့္သည္။
ထုိသို႕မဟုတ္ပါက တည္ၿငိမ္မႈမရိွခဲ့သည့္ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ျဖစ္ခဲ့ ဖူးသည့္အတြက္
ထုိလူမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ အိုးအိမ္မ်ားကို စြန္႕ပစ္ထြက္ခြာမႈမ်ား ထပ္မံ ျဖစ္ပြားေစလိမ့္မည္။
ဘာေၾကာင့္ကာကြယ္ေပးသင့္တာလဲ??
အထက္တြင္ အေလးအနက္တင္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ဒုကၡသည္ကိစၥဆိုသည္
မွာ ႏိုင္ငံတစ္ႏို္င္ငံတည္း၏ ျပႆနာမဟုတ္ဘဲ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျပႆနာ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ပိုမိုထိေရာက္ေသာ ေျဖရွင္းရန္ နည္းလမ္းမ်ိဳး လိုအပ္လွသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ မေလးရွားအေနျဖင့္ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာျပႆနာမ်ားကို မွ်ေ၀ေျဖရွင္းျခင္းႏွင့္ နိုင္ငံတကာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ
ကို ရယူျခင္းဟူေသာ သေဘာထားမ်ိဳး ရိွရမည္။
မေလးရွားအေနျဖင့္ ၁၉၅၁ - ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းတြင္ မပါ၀င္ခဲ့ေသာ္ျငားလညး္ “ ထပ္မံမခ်ိဳးေဖာက္ေရး ” ၏ အေျခခံ စည္းမ်ဥ္းအတြင္း အက်ံဳး၀င္ေနသည္မွာ “ လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး အၾကမ္းဖက္ခံေနရေသာ
တိုင္းျပည္တစ္ျပည္သို႕ မည္သည့္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို မဆို ျပန္ပို႕ျခင္းကို တားျမစ္
သည္။ ” ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။
ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကြန္ဗန္းရွင္းနွင့္ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး
ခ်ိဳးေဖာက္မႈပံုသ႑ာန္အားလံုး ကြန္ဗင္္းရွင္း - ကုလသမဂၢတို႕တြင္ သေဘာတူလက္မွတ္မ်ား ေရးထုိးထားသျဖင့္ ဒုကၡသည္အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ရန္ မေလးရွားအစိုးရ၌
လည္း တရား၀င္တာ၀န္ရိွေနသည္။ ..........-ေၾကျငာခ်က္ အမွတ္(၂၂) အရ ကေလး
သူငယ္ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံသူမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားကိုအေထာက္အပံမ်ား ၊ ကာကြယ္
ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား မေလးရွားအစိုးရက အထူးတက္ႄကြစြာ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည္
ျဖစ္သည္။
လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈမ်ားႏွင့္ ႏို္င္ငံေရးအၾကပ္အတည္းမ်ားအတြင္း အေရွ႕ေတာင္
အာရွ ေဒသတစ္ခုလံုးတြင္ တာ၀န္ရိွသကဲ့သို႕ အာစီယံ အဖြဲ႕၀င္ႏို္င္ငံလည္းျဖစ္ ၊ အာစီယံ
စာခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚရန္ အတြက္ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏို္င္ငံ လည္းျဖစ္သည့္ မေလးရွားႏိုင္ငံ
အေနႏွင့္ လူအခြင့္အေရး ၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ ပဂတိအေျခအေန
အေပၚ လ်စ္လ်ဴရႈ မ်က္စိမိတ္ထား၍ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျမန္မာႏို္င္ငံ
လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားက မေလးရွား အစိုးရကို အာစီယံႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အတူတကြ
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ေထာက္ျပလိုက္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပြားေနလွ်က္ရိွေသာ
လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအခက္အခဲမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးရံုသာမက ကၽြႏ္ုပ္တို႕တိုင္းျပည္
အတြင္းရိွ ဒုကၡသည္မ်ား ေထာက္ပံကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးေရး တို႕လညး္ျဖစ္သည္။
သင္ဘာလုပ္ႏိုင္သလဲ
အာဏာပိုင္မ်ားထံသို႕ စာတေစာင္ေရးပါ။ ဒုကၡသည္ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္တရပ္
အျမန္ဆံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေတာင္းဆိုပါ။ ႏို္င္ငံတကာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈစိတ္ဓါတ္
ျဖင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္းရိွ ဒုကၡသည္မ်ား အခက္အခဲကို ေျဖရွင္းႏို္င္ရန္အတြက္ ခိုင္မာသည့္
အေျဖတစ္ခု ရရိွေစရန္ မေလးရွားအစိုးရ၏ ႏိုင္ငံေရးသေဘာထားအျမင္ကို ရွင္းလင္းေဖာ္ျပ
ေပးရန္ အေလးအနက္ေတာင္းဆိုပါ။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခံေနရသည့္ အခ်က္ကိုလည္း
အေလးအနက္ေျပာဆိုပါ။ အစိုးရထံမွ က်မ္းမာေရး ၊ ပညာေရး ႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ အကူ
အညီမ်ား အျမန္လိုအပ္လွ်က္ရိွေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါ။
မွ်ေ၀ေျဖရွင္းျခင္း ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ သေဘာထားကို ၁၉၅၁ - ကုလသမဂၢ
ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥဆိုင္ရာ ကြန္ဗင့္ရွင္း နိဒါန္းအပိုင္းတြင္ ေတြ႕ႏုိင္သည္။ ယင္းသေဘာထားက
“ အကယ္၍ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတည္းတြင္ ခိုလံႈသူအမ်ားအျပား ၀င္ေရာက္လာသျဖင့္ မႏို္င္မနင္း
ျဖစ္ေနပါက ၄င္း၏ ဒုကၡသည္ႏွင့္ ခိုလံႈသူအခက္အခဲမ်ားကို ေက်နပ္ေျပလည္ အဆံုးသတ္
သြားသည္အထိ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အတိုင္းအတာႏွင့္ေရာ ႏိုင္ငံအတိုင္းအတာအလိုက္ပါ
အသီးသီးေသာတာ၀န္မ်ားကို ခြဲေ၀ယူၾက၍ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား
အေထြေထြ ပါတီစံု အစီအစဥ္မ်ားကို ေရးဆြဲ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္။ ” ဟု ေဖာ္ျပသည္။
ထုိ႕ေၾကာင့္မေလးရွား အစိုးရသည္ ကမာၻ႕ကူရာမဲ့ ကယ္ရာမဲ့ လူသားမ်ားအတြက္ လုိအပ္ခ်က္
မ်ားကို ျဖည့္စည္းေပးနို္င္ရန္ ႏွင့္ အျခားဘက္ေပါင္းစံု အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ကူညီ
ေထာက္ပံရမည္ ဆိုသည္မွာ ထင္ရွား၏။ဤသို႕ဘက္ေပါင္းစံုမွ ခ်ဥ္းကပ္ေျဖရွင္းျခင္းဟူသည္
ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ အေထာက္အပံမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာမွ မွ်ေ၀ေပးရမည္ဟူေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းနွင့္ ကိုက္ညီေပသည္။
